Bijna een jaar geleden schreven we onze eerste blog over de naderende aanpassing van de EN 16755 (duurzaamheid van brandvertragende behandelingen). We weten ondertussen dat het op (heel) korte termijn gaat doorgaan en dat er aardig wat veranderd. We gaan net als bij de aanpassing van de CWFT subtiel de nodige inzichten delen. De meeste collega's kennen de problematiek onvoldoende of zelfs niet. Door kennisdeling willen we onze collega's triggeren om het zelf volledig uit te diepen.
Een klein jaar geleden maakten we al bekend dat de EN16755 (duurzaamheid van brandvertragende behandelingen bij houten gevels) waarschijnlijk aangepast wordt.
De tijd van subtiele waarschuwingen is helaas gepasseerd, de datum staat zelfs al voor de deur.
De aanpassing met de grootste impact hebben we een jaar geleden al bekend gemaakt.
De Cone Calorimeter (ISO 5660-1) zal verdwijnen uit de norm en mag dus niet meer gebruikt worden om aan te tonen hoe lang uw brandreactieklasse behouden blijft.
De Cone calorimeter (ISO 5660-1) was een laagdrempelige, veelgebruikte en goedkope manier om informatie te vergaren over uw 'materiaal'.
We benadrukken het woord materiaal, daar het een materiaaltest is die onvoldoende variabelen belicht om iets te zeggen over de vele variabelen van een gevelbekleding.
Naast het feit dat ze onvoldoende variabelen in kaart bracht, werd deze ook steeds uitgevoerd met een 'accelerated weathering' ofwel een 'versnelde verwering'.
Ook deze variant is voer voor discussie, daar wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat de correlatie tussen 'natural weathering' en 'accelerated weathering' niet altijd duidelijk is.
Welke testmethodes houden we dan nog over?
Bij de EN 927-3 (Natural weathering) worden twee brandtesten conform de EN13823 uitgevoerd.
Brandtest 1 wordt na een standaard conditionering uitgevoerd, waar brandtest 2 na een jaar (of langer) buitenexpositie wordt gedaan.
U onderzoekt dus een identiek proefstuk op punt A (het begin) en punt B (na een jaar natuurlijke veroudering).
De EN 927-6 (Artificial weathering) heeft een gelijkaardige werking.
Er worden ook twee brandtesten conform de EN13823 uitgevoerd.
Brandtest 1 wordt na een standaard conditionering uitgevoerd en brandtest 2 wordt na een 'accelerated weathering' uitgevoerd.
U onderzoekt ook hier het beginpunt en het eindpunt van deze testmethode.
De term 'Accelerated' is vrij vertaald 'versneld'.
Deze 'versnelde verwering' impliceert dat hetzelfde traject als natural weathering (punt A naar punt B) op een versnelde manier onderzocht wordt.
Hier wringt het schoentje.
Wetenschappelijk onderzoek heeft ondertussen aangetoond dat de correlatie tussen 'natural weathering' en 'artificial weathering' niet (altijd) aanwezig is.
Het beginpunt zal steeds hetzelfde zijn, maar de impact van het traject én het eindpunt zal waarschijnlijk verschillen.
De grafiek bovenaan is een mooi voorbeeld om aan te tonen dat de sterke, doch trage vochtigheidsschommelingen van de natuurlijke veroudering bij een versnelde, kunstmatige verwering sterk gedempt worden.
U hoeft geen wetenschapper zijn om te beseffen dat dit een stevig verschil in impact zal hebben.
Beide onderzoeksmethoden hebben hun waarde, maar kennen amper een correlatie en zijn dus moeilijk te vergelijken.
Dit was in de huidige, verouderde EN 16755 ook al bekend.
Zo werd de 'natural weathering' reeds als voorkeursmethode beschreven en werd er aangeraden om naast de 'accelerated weathering' alvast een traject van 'natural weathering' op te starten.
Gekopieerd uit de norm:
“Natural weathering at relevant conditions for the specific end use is most desirable, but such data are usually not available. It is recommended that a set op products going through an accelerated weathering procedure is also exposed to natural weathering, in order to gain experience on the relationship between accelerated and natural weathering.”
Daarnaast wordt in de huidige, verouderde norm duidelijk gemaakt dat de natuurlijke veroudering essentieel is.
Bij een eventuele betwisting zal de EN 927-3 (natural weathering) maatgevend zijn.
Rekening houdende dat de EN 927-6 (Artificial weathering) steeds een lagere impact heeft, is het essentieel om de EN 927-3 (Natural weathering) te gebruiken.
Een onderzoek met Artificial weathering is zeker waardevol als productonderzoek, maar kan door een onderzoek met Natural Weathering direct de vuilbak in gegooid worden.
Gekopieerd uit de norm:
“The weather exposure shall be performed according to an accelerated procedure (see Annex B, or according to EN 927-6 or natural weathering according to EN 927-3.
If there is a contestation, the reference test method is EN 927-3 with fire testing according to EN 13823 before and after weathering.”
Naast het uitsluiten van de Cone Calorimeter (ISO 5660-1) zullen er dus nog andere dingen veranderen.
De omschrijving 'Accelerated weathering' wordt waarschijnlijk vervangen door 'Artificial weathering'.
Artificial weaterhing ofwel 'kunstmatige verwering' impliceert meer dan enkel een versnelling.
Ze impliceert dat het eindpunt mogelijk kan verschillen van de aangerade 'Natural weathering'.
We eindigen met een cliffhanger.
Er zullen nog aanpassingen zijn...